Regiony

O regionie

Gminy wchodzące w skład LGD Między Odrą a Bobrem są położone wzdłuż głównych rzek południowej części województwa lubuskiego (lub w strefie ich bezpośredniego oddziaływania). Otaczają przy tym z trzech stron Zieloną Górę. Obecność terenów wiejskich i regionalnego ośrodka miejskiego wpływa na charakter całego obszaru.

Uwarunkowania historyczne, a w jeszcze większym stopniu przyrodnicze, terenów położonych w widłach Odry i Bobru sprawiają, że okolice te mają bardzo wiele do zaoferowania w sferze turystyki. Niektóre ze zlokalizowanych tu atrakcji są unikatowe nie tylko w skali regionu, ale i całego kraju. Należą do nich zabytki architektury wybudowane w różnych stylach i o różnym stopniu zachowania, atrakcje przyrodnicze, obiekty sakralne i militarne. Chcąc wymienić choćby niektóre z atrakcji, nie sposób nie wspomnieć o:

• skupisku drzew „Tańczące Sosny” uznanym za pomnik przyrody (gmina Bojadła),
• terenach dawnej fabryki amunicji w Krzystkowicach (gmina Nowogród Bobrzański),
• przystani wodnej w Cigacicach i wycieczkach galarem po Odrze (gmina Sulechów),
• obszarze chronionego krajobrazu Rynny Obrzycko-Obrzańskie (częściowo położonym w gminie Kolsko),
• Lubuskim Muzeum Wojskowym w Drzonowie i Muzeum Archeologicznym Środkowego Nadodrza w Świdnicy (gmina Świdnica),
• pałacach, m.in. w Trzebiechowie (gmina Trzebiechów) oraz w Zaborze (gmina Zabór).

Na terenie całego obszaru wytyczono trasy piesze, rowerowe, ścieżki do nordic walkingu oraz szlaki kajakowe.

Tereny wzdłuż Odry i Bobru to nie tylko urokliwe krajobrazowo obszary o wysokich walorach przyrodniczych. Kryją one na także liczne zabytki architektury i całe mnóstwo obiektów militarnych pochodzących zarówno z czasów II wojny światowej, jak i okresów znacznie wcześniejszych. Dzięki temu okolice te są idealnym miejscem do rozwoju turystyki historycznej. Przebiegają tędy między innymi szlaki militariów i fortyfikacji oraz Szlak Pałaców i Parków Środkowego Nadodrza.

W ostatnich latach największą atrakcją turystyczną regionu stają się winnice. Dzieje się tak za sprawą odradzających się na tych terenach tradycji uprawy winorośli i rosnącą popularnością enoturystyki, czyli turystyki winiarskiej. Obecnie najbardziej rozpoznawalnym produktem turystycznym związanym z winiarstwem jest Lubuski Szlak Wina i Miodu. W 2015 r. znajdowało się na nim 38 winnic – 10 z nich w gminach tworzących LGD Między Odrą a Bobrem. Są to winnice Marcus (gmina Nowogród Bobrzański), Stara Winna Góra, Cantina, Mozów (gmina Sulechów), Cosel, Świętej Jadwigi (gmina Świdnica), Miłosz, Ingrid, Na Leśnej Polanie (gmina Zabór) oraz Lubuskie Centrum Winiarstwa w Zaborze. Obiekty związane z tradycją winiarską i pszczelarską znajdują się we wszystkich ośmiu gminach wchodzących w skład LGD.

O stowarzyszeniu

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Między Odrą a Bobrem powstało w 2008 r. Teren dzialania Stowarzysznia to osiem gmin położonych w województwie lubuskim: Zabór, Trzebiechów, Bojadła, Sulechów, Kolsko, Świdnica, Nowogród Bobrzański i Czerwieńsk. Niemal wszystkie gminy należą do powiatu zielonogórskiego (oprócz gminy Kolsko, która stanowi część sąsiedniego powiatu nowosolskiego). Jest to więc spójny przestrzennie obszar, położony wokół administracyjnego centrum województwa – Zielonej Góry.

Od początku swej działalności LGD Między Odrą a Bobrem zakładała prowadzenie prac wynikających z dokumentu strategicznego (Lokalnej Strategii Rozwoju), których realizacja w znaczący sposób przyczynia się do poprawy jakości życia mieszkańców obszarów wiejskich. Bilans LGD w minionym okresie alokacyjnym to 229 dotacji na łączną kwotę ponad 9,3 mln zł, przyznanych w ramach 18 konkursów.

W ramach nowej perspektywy finansowej UE (2014–2020), Stowarzyszenie zrealizowało do tej pory 8 naborów wniosków, w ramach których przyznanych zostało 56 dotacji na łączną kwotę ponad 6,1 mln złotych.

Stowarzyszenie LGD Między Odrą a Bobrem funkcjonuje w systemie dystrybucji środków publicznych (dotacje) w ramach PROW 2007–2013 oraz PROW 2014–2020. LGD zajmuje się naborami wniosków o dofinansowanie działalności związanej z rozwojem turystyki oraz wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Niewątpliwym sukcesem LGD jest stworzenie miejsc integracji społecznej na wsiach oraz budowa infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej, która jednocześnie służy mieszkańcom wsi i turystom. Sukcesem jest również wspieranie lokalnej przedsiębiorczości, tworzenie nowych firm i rozwijanie już funkcjonujących.

Cele główne LSR, realizowanej w latach 2007–2013, to pobudzenie społecznej i gospodarczej aktywności mieszkańców poprzez wspieranie inicjatyw obywatelskich i biznesowych oraz nabywanie wiedzy i umiejętności, a także podniesienie atrakcyjności turystycznej obszaru – wspieranie przedsiębiorczości mieszkańców, głównie w zakresie działalności powiązanej z turystyką, bazujące na dużym potencjale rozwojowym tej dziedziny gospodarki lokalnej.

Lokalna Grupa Działania Między Odrą a Bobrem ma także doświadczenie w realizacji projektu współpracy międzyregionalnej. W 2012 r., wspólnie ze Stowarzyszeniem Kraina Lasów i Jezior – Lokalna Grupa Działania, podjęto inicjatywę uruchomienia projektu pn. „Winnice – Edukacja – Reaktywacja” (akronim WlNNER). Zrealizowano ją w ramach działania „Wdrażanie projektów współpracy”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (umowa o przyznanie pomocy z samorządu województwa lubuskiego). Cel ogólny projektu zdefiniowano jako „powrót do tradycji winiarskich poprzez promocję uprawy winorośli”.

Umowa ramowa w zakresie realizacji celów Lokalnej Strategii Działania na lata 2016–2020 o wartości 7 395 000 zł finansowana jest przez Europejski Fundusz na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Cele główne LSR na lata 2016–2020 to:

• wykorzystanie zasobów naturalnych i lokalnego potencjału do rozwoju zróżnicowanych form turystyki,
• wykorzystanie rosnącego zaangażowania mieszkańców w funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego i organizację życia publicznego,
• wzrost aktywności gospodarczej na terenie LSR poprzez tworzenie i rozwój MSP zarejestrowanych w systemie REGON,
• przeciwdziałanie i zwalczanie wykluczenia społecznego, związanego z trudniejszym dostępem do rynku pracy i usług publicznych, w tym edukacyjnych, medycznych, kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych.

Stowarzyszenie nie poprzestaje na wykorzystaniu źródła wsparcia finansowego w ramach realizowanych celów. Poszukuje również innych źródeł i realizuje dodatkowe projekty:

• „Startuj z FIO!” w ramach Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich 2017 (udzielono 68 mikrodotacji o wartości dofinansowania 370 000 zł).
• Partnerstwo w projekcie „Wsparcie na Starcie – tworzenie nowych i trwałych miejsc pracy” w ramach RPO województwa dolnośląskiego 2017–2019 r. (kwota dofinansowania: 4 032 111,20 zł); rolą LGD było doradztwo i objęcie młodych przedsiębiorców opieką i wsparciem mentorskim, tworzenie nowych miejsc pracy poprzez wspieranie sektora mikrofirm, przygotowanie 70 osób nieaktywnych zawodowo lub bezrobotnych do prowadzenia działalności gospodarczej, udzielenie dotacji (dla 65 osób) na utworzenie firmy, wsparcie pomostowe przez pierwsze 12 miesięcy działalności w formie doradztwa, mentoringu i refundacji części kosztów. Efektem realizacji projektu będzie założenie 65 mikrofirm prowadzących działalność gospodarczą przez min. 12 miesięcy.
• „Startuj z FIO! – Nowy początek” w ramach PFIO 2018 (edycja 2. letnia 2018/2019): udzielanie mikrodotacji dla młodych organizacji pozarządowych i grup nieformalnych na terenie województwa lubuskiego.
• Mikroprojekt pt. „Moja przyjaciółka pszczółka” (2018): grant z EKO-UNII w wysokości 1500 zł.
• „Zielone budownictwo w lubuskiej wsi” (2018): cykl warsztatów o tematyce wykonywania konstrukcji drewnianych w budownictwie naturalnym, izolacji termicznych z użyciem kostki prasowanej słomy oraz tynków glinianych i wapiennych (wartość dotacji: 49 180,95 tys. zł).

10-letni okres aktywności LGD sprawił, że dzięki zrealizowanym w tym czasie projektom i inicjatywom Stowarzyszenie wzbogaciło się o doświadczenie niezbędne do zarządzania organizacją i prowadzenia działań na rzecz lokalnej społeczności. Zrealizowane już projekty przyczyniły się m.in. do wzrostu przedsiębiorczości na terenach wiejskich, podniesienia jakości życia mieszkańców gmin należących do stowarzyszenia, rozwoju turystyki opartej o walory obszaru objętego strategią oraz zachowania dziedzictwa historycznego tych ziem.